Μια μεταφράστρια που ταλαιπωρείται από εφιάλτες προσπαθώντας να εξηγήσει τι της συμβαίνει καταλήγει σε μια πόλη όπου οι κάτοικοι την θυμούνται από προηγούμενή της επίσκεψη αλλά εκείνη είναι σίγουρη ότι δεν έχει ξαναπάει
Σχόλια:
Μια ταινία για την οποία πολλά έχουν ειπωθεί και γραφτεί κυρίως στον 21ο αιώνα μιας και πιο πριν οι πλήρεις εκδόσεις της ήταν δυσεύρετες και ουσιαστικά πρώτη φορά που κυκλοφόρησε σε μια ικανοποιητική μορφή ήταν γύρω στο 2009 που η Βρετανική Shameless κυκλοφόρησε μια κόπια που ένωνε σκηνές από διάφορες πηγές- κυρίως VHS- και παρουσίαζε μια σχετικά ολοκληρωμένη εκδοχή αυτού του μάλλον μοναδικού στα χρονικά του Ιταλικού σινεμά φιλμ. Η ταινία ακόμα και σήμερα κατατάσσεται από τους περισσότερους στον ευρύτερο χώρο του giallo, αλλά προσωπικά θεωρώ ότι τα μόνα στοιχεία για κάτι τέτοιο είναι η Ιταλική της καταγωγή και η παρουσία της με μεγάλη θητεία στο είδος, Florinda Bolkan, στον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Το giallo όπως και να το δει κανείς έχει κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που το τυποποιούν κάνοντάς το να μην ξεφεύγει ιδιαίτερα από την τυπική συνταγή του φόνου-αστυνομικής έρευνας, συνήθως εμπλουτισμένα με μπόλικο γυμνό, βία και gore. Το FOOTPRINTS ON THE MOON δεν έχει σχεδόν κανένα από αυτά τα στοιχεία, ούτε καν κατά τη γνώμη μου κατατάσσεται στο είδος του τρόμου ή του θρίλερ. Είναι μια arthouse ταινία μυστηρίου με φανερές επιρροές από το σινεμά του Michaelangelo Antonioni και άλλων αντίστοιχων πιο καλλιτεχνικών δημιουργών που δεν ανήκει στον χώρο του exploitation και θα ήταν άδικο και άτοπο για την καθ' όλα εμπνευσμένη δουλειά του Luigi Bazzoni να κριθεί έτσι.
Η ταινία αφηγείται την ιστορία της Alice (Florinda Bolkan), μεταφράστριας στο επάγγελμα, που βλέπει ένα όνειρο σχετικά με έναν αστροναύτη που άγνωστοι αφήνουν μόνο στην επιφάνεια του Φεγγαριού ενώ ένας φαινομενικά αρχηγός τους επιστήμονας ονόματι Blackman (Klaus Kinski) τους δίνει ακαθόριστα παραγγέλματα. Πεπεισμένη ότι αυτό που βλέπει προήλθε από μια ταινία που είδε παλιότερα και δεν ολοκλήρωσε ποτέ, συνεχίζει τη μέρα της βρίσκοντας μια σκισμένη καρτ ποστάλ με την φωτογραφία ενός Ξενοδοχείου ονόματι Garma στην ομώνυμη πόλη, όμως δεν το αναγνωρίζει ούτε έχει μνήμες ότι πήγε ποτέ εκεί ή στην πόλη.
Λίγο αργότερα, ανακαλύπτει με τρόμο ότι δεν θυμάται τίποτα από τις προηγούμενες 2 μέρες που είναι σαν να σβήστηκαν από τη μνήμη της. Έτσι, ακολουθώντας κι άλλα φαινομενικά ασύνδετα στοιχεία, αποφασίζει να πάει στο Garma και το ομώνυμο ξενοδοχείο, αλλά εκεί συναντάει ένα κοριτσάκι και έναν ηλικιωμένο που ισχυρίζονται ότι την είχαν δει στην παραλία της πόλης 2 μέρες πριν και μάλιστα επιμένουν ότι δεν την λένε Alice αλλά Nicole. Εξερευνώντας την πόλη γνωρίζει έναν νεαρό ντόπιο που φαίνεται να θέλει να την βοηθήσει, ενώ τα περιστατικά αγνώστων που ισχυρίζονται ότι τη θυμούνται εκεί τις προηγούμενες μέρες αυξάνουν. Η Alice είναι πλέον πεπεισμένη ότι κάτι παράξενο συμβαίνει, κάτι που μπορεί να την φέρει σε θανάσιμο κίνδυνο και έτσι αρχίζει να ακολουθεί τα σκόρπια στοιχεία γύρω της για να ανακαλύψει τι έχει πραγματικά συμβεί.
Ούτε φόνοι, ούτε μασκοφόρος δολοφόνος, ούτε μπάτσοι και αστυνομική έρευνα κάνουν ξεκάθαρο τουλάχιστον για τον γράφοντα ότι το FOOTPRINTS ON THE MOON δεν είναι giallo, αλλά μια μοναδικής έμπνευσης ταινία μυστηρίου που αφήνει τον θεατή να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα σχετικά με τα γεγονότα που περιγράφει. Η σκηνοθεσία του Luigi Bazzoni ξεφεύγει κατά πολύ από τις γνώριμες προχειροφτιαγμένες exploitation παραγωγές και παρασύρει τον θεατή σε ένα σουρεαλιστικό και υπνωτικό ταξίδι στον ψυχισμό και τον μυστηριώδη εσωτερικό κόσμο της ηρωίδας του.
Η Florinda Bolkan δίνει ίσως την ερμηνεία της καριέρας της ξεπερνώντας ακόμα και την αντίστοιχη στο DON’T TORTURE A DUCKLING και παίρνει την ταινία κυριολεκτικά επ' ώμου. Ο χαρακτήρας της είναι πολύπλευρος και με κρυφές πτυχές που τόσο το σενάριο όσο και η ίδια η ηθοποιός προσπαθούν να εξερευνήσουν όσο καλύτερα μπορούν, χωρίς όμως να δίνουν έτοιμη, μασημένη τροφή στο θεατή. Αντιθέτως, ο θεατής του FOOTPRINTS ON THE MOON πρέπει να σκεφτεί, να βάλει κάτω τα στοιχεία και να συμπάσχει με την πρωταγωνίστρια για να βγάλει κάποιο ασφαλές συμπέρασμα, ενώ πιθανότατα να χρειαστεί πάνω από μία προβολή για να το "νιώσει" όπως θα ήθελε ο σκηνοθέτης.
Με αυτό το κλίμα αβεβαιότητας παίζει και ο σκηνοθέτης, αυξάνοντας με επιτηδευμένη μαεστρία τα διάφορα στοιχεία που μπορεί να κάνουν τον θεατή να χάσει την κατεύθυνσή του, κάτι που γίνεται πάντως εξίσου ευχάριστα και από την σχεδόν ονειρική ατμόσφαιρα που δημιουργείται τόσο από την σταθερά φοβερή φωτογραφία του βραβευμένου 3 φορές με Όσκαρ για τα APOCALYPSE NOW, REDS και THE LAST EMPEROR, Vittorio Storaro, όσο και από την εκπληκτική μουσική. Μουσική και φωτογραφία αναμιγνύονται με τις μαγικές τοποθεσίες της Τουρκίας στην οποία γυρίστηκε η ταινία και δημιουργούν ένα εφέ που τολμώ να πω δεν έχω ξανασυναντήσει σε Ιταλική παραγωγή αυτού του βεληνεκούς.
Μια τυπική αρνητική κριτική για την ταινία είναι ότι είναι αργή και μπερδεμένη και δεν ξεκαθαρίζει τι ακριβώς έχει γίνει ούτε στο φινάλε που τα περισσότερα giallo συνήθως στήνουν πλήρεις επεξηγηματικές παραστάσεις ώστε να ενώσουν τις κουκκίδες που εμφανίζαν κατά την προβολή. Το FOOTPRINTS ON THE MOON το κάνει μεν μέχρι ένα σημείο, αλλά το τι έχει συμβεί επιδέχεται πολλές και διαφορετικές εξηγήσεις. Θα μπορούσα να κάνω τον ξύπνιο και να κάτσω να αναλύσω την ταινία γράφοντας με λεπτομέρεια το τι πιστεύω ότι συνέβη, αλλά αυτό θα ήταν άδικο για τους θεατές που τυχόν διαβάσουν την ανάλυση πριν την δουν.
Όχι τόσο γιατί θα κάνω spoilers, μιας και προσωπικά πάντα πίστευα ότι μια πραγματικά καλή ταινία δεν γίνεται να χαλάσει απλώς επειδή αποκαλύφθηκαν στοιχεία της πλοκής της, αλλά κυρίως γιατί με αυτή την ανάλυση ίσως επηρεάσω κάποιους θεατές βάζοντάς τους σε ένα συγκεκριμένο καλούπι σκέψης την ώρα που βλέπουν την ταινία και αυτό πιστεύω θα αφαιρέσει πολύ από την απόλαυση.
Και χρησιμοποιώ τον συγκεκριμένο όρο κυριολεκτικά, καθώς θεωρώ ότι η προβολή του έπους του Luigi Bazzoni είναι πραγματικά απολαυστική και μπορεί να γίνει τέτοια ακόμα και για εκείνους που θα έρθουν για giallo, gore, τσοντούλα και βία. Σίγουρα κάποιοι θα ξενερώσουν όταν καταλάβουν ότι αυτά τα στοιχεία δεν υπάρχουν εδώ, αλλά είμαι βέβαιος ότι αν αφεθούν στον υπνωτικό ρυθμό της, είναι πολύ δύσκολο να μην παρασυρθούν.
Όπως είπα η Florinda Bolkan είναι η βασική πρωταγωνίστρια, αλλά δεν μπορούμε και να αγνοήσουμε τον Klaus Kinski που εμφανίζεται σε ορισμένα από τα πιο αινιγματικά πλάνα του FOOTPRINTS ON THE MOON και παρόλο το φρικαλέο ντουμπλάρισμα του, είναι μια φάτσα που ακόμα και σε τόσο μικρό ρόλο μπορούν να εμπιστεύονται οι θεατές ανεξαρτήτως γνώμης για το τελικό αποτέλεσμα. Ο γνώριμος από ρόλους στα HAMMER HOUSE OF HORROR και TALES THAT WITNESS MADNESS, Peter McEnery, είναι επίσης μια γνωστή φάτσα, όπως και η κοκκινομάλλα Nicoletta Elmi με πολλούς ρόλους μικρού κοριτσιού σε Ιταλικές ταινίες τρόμου και όχι μόνο, ενώ και όλοι οι υπόλοιποι του cast είτε προσθέτουν είτε δεν αφαιρούν κάτι από την ολοένα αυξανόμενη γοητεία της παραγωγής.
Στις μέρες μας, ευτυχώς υπάρχουν πολλές και καλές εκδόσεις στην αγορά που περιέχουν σε HD διάφορες εκδοχές της ταινίας. Όποια και αν επιλέξει κανείς καλό θα είναι να έχει υπόψη ότι μιλάμε για μια παραγωγή με έντονη προσωπικότητα και μοναδικότητα, μια άκρως εγκεφαλική εμπειρία που απαιτεί την προσοχή του θεατή και είναι λάθος να κριθεί στα στενά πλαίσια του giallo ή του θρίλερ γιατί απλώς δεν είναι τέτοια. Είναι μια πειραματική ταινία που δύσκολα θα έβγαινε σε κάποια άλλη περίοδο εκτός της δεκαετίας του 70 που θυμίζει πόσο πολύπλευρο, συναρπαστικό και με τρομερό ταλέντο ήταν κάποτε το Ιταλικό ανεξάρτητο σινεμά.
DVD Notes:
Δεν υπάρχουν κυκλοφορίες στη χώρα μας.
Διεθνείς DVD εκδόσεις:
R1 Αμερική (Mill Creek) Sci Fi Invasion 50 movie Collection - Με τίτλο PRIMAL IMPULSE
R0 Αμερική (Mill Creek) - 100 Greatest Sci-Fi Classics - Με τίτλο PRIMAL IMPULSE
R0 Αμερική (Sinister Cinema) - Με τίτλο PRIMAL IMPULSE
R0 Μ. Βρετανία (Shameless)
R1 Αμερική (Classic European Cinema)
R1 Αμερική (Sinister Cinema)
R2 Ιταλία (Cinekult)
R2 Ισπανία (Regia)
Blu Ray Μ. Βρετανίας (Shameless) Region B
Blu Ray Αμερικής (Severin) Region A
Blu Ray Γερμανίας (Koch Media) Region B
Blu Ray Γαλλίας (Le Chat Qui Fume) Region B
Όλες οι εκδόσεις είναι χωρίς περικοπές όμως οι εκδόσεις της Mill Creek περιέχουν Public Domain κόπιες. Οι HD εκδόσεις της Severin και της Shameless περιέχουν τις πιο πλήρεις εκδόσεις της ταινίας. Η έκδοση της Severin υπάρχει και σε Box Set με τίτλο House of Psychotic Women μαζί με άλλες 3 ταινίες. Πιθανότατα να υπάρχει και σε άλλες budget εκδόσεις ποιότητας VHS, συνήθως με τον τίτλο Primal Impulse, που είναι η συντομευμένη Αμερικάνικη έκδοση.
Μια ταινία για την οποία πολλά έχουν ειπωθεί και γραφτεί κυρίως στον 21ο αιώνα μιας και πιο πριν οι πλήρεις εκδόσεις της ήταν δυσεύρετες και ουσιαστικά πρώτη φορά που κυκλοφόρησε σε μια ικανοποιητική μορφή ήταν γύρω στο 2009 που η Βρετανική Shameless κυκλοφόρησε μια κόπια που ένωνε σκηνές από διάφορες πηγές- κυρίως VHS- και παρουσίαζε μια σχετικά ολοκληρωμένη εκδοχή αυτού του μάλλον μοναδικού στα χρονικά του Ιταλικού σινεμά φιλμ. Η ταινία ακόμα και σήμερα κατατάσσεται από τους περισσότερους στον ευρύτερο χώρο του giallo, αλλά προσωπικά θεωρώ ότι τα μόνα στοιχεία για κάτι τέτοιο είναι η Ιταλική της καταγωγή και η παρουσία της με μεγάλη θητεία στο είδος, 
Το giallo όπως και να το δει κανείς έχει κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που το τυποποιούν κάνοντάς το να μην ξεφεύγει ιδιαίτερα από την τυπική συνταγή του φόνου-αστυνομικής έρευνας, συνήθως εμπλουτισμένα με μπόλικο γυμνό, βία και gore. Το 
Η ταινία αφηγείται την ιστορία της Alice (
Λίγο αργότερα, ανακαλύπτει με τρόμο ότι δεν θυμάται τίποτα από τις προηγούμενες 2 μέρες που είναι σαν να σβήστηκαν από τη μνήμη της. Έτσι, ακολουθώντας κι άλλα φαινομενικά ασύνδετα στοιχεία, αποφασίζει να πάει στο Garma και το ομώνυμο ξενοδοχείο, αλλά εκεί συναντάει ένα κοριτσάκι και έναν ηλικιωμένο που ισχυρίζονται ότι την είχαν δει στην παραλία της πόλης 2 μέρες πριν και μάλιστα επιμένουν ότι δεν την λένε Alice αλλά Nicole. Εξερευνώντας την πόλη γνωρίζει έναν νεαρό ντόπιο που φαίνεται να θέλει να την βοηθήσει, ενώ τα περιστατικά αγνώστων που ισχυρίζονται ότι τη θυμούνται εκεί τις προηγούμενες μέρες αυξάνουν. Η Alice είναι πλέον πεπεισμένη ότι κάτι παράξενο συμβαίνει, κάτι που μπορεί να την φέρει σε θανάσιμο κίνδυνο και έτσι αρχίζει να ακολουθεί τα σκόρπια στοιχεία γύρω της για να ανακαλύψει τι έχει πραγματικά συμβεί.
Ούτε φόνοι, ούτε μασκοφόρος δολοφόνος, ούτε μπάτσοι και αστυνομική έρευνα κάνουν ξεκάθαρο τουλάχιστον για τον γράφοντα ότι το 
Η 
Με αυτό το κλίμα αβεβαιότητας παίζει και ο σκηνοθέτης, αυξάνοντας με επιτηδευμένη μαεστρία τα διάφορα στοιχεία που μπορεί να κάνουν τον θεατή να χάσει την κατεύθυνσή του, κάτι που γίνεται πάντως εξίσου ευχάριστα και από την σχεδόν ονειρική ατμόσφαιρα που δημιουργείται τόσο από την σταθερά φοβερή φωτογραφία του βραβευμένου 3 φορές με Όσκαρ για τα APOCALYPSE NOW, REDS και THE LAST EMPEROR, 
Μια τυπική αρνητική κριτική για την ταινία είναι ότι είναι αργή και μπερδεμένη και δεν ξεκαθαρίζει τι ακριβώς έχει γίνει ούτε στο φινάλε που τα περισσότερα giallo συνήθως στήνουν πλήρεις επεξηγηματικές παραστάσεις ώστε να ενώσουν τις κουκκίδες που εμφανίζαν κατά την προβολή. Το 
Όχι τόσο γιατί θα κάνω spoilers, μιας και προσωπικά πάντα πίστευα ότι μια πραγματικά καλή ταινία δεν γίνεται να χαλάσει απλώς επειδή αποκαλύφθηκαν στοιχεία της πλοκής της, αλλά κυρίως γιατί με αυτή την ανάλυση ίσως επηρεάσω κάποιους θεατές βάζοντάς τους σε ένα συγκεκριμένο καλούπι σκέψης την ώρα που βλέπουν την ταινία και αυτό πιστεύω θα αφαιρέσει πολύ από την απόλαυση.
Και χρησιμοποιώ τον συγκεκριμένο όρο κυριολεκτικά, καθώς θεωρώ ότι η προβολή του έπους του 
Όπως είπα η 
Στις μέρες μας, ευτυχώς υπάρχουν πολλές και καλές εκδόσεις στην αγορά που περιέχουν σε HD διάφορες εκδοχές της ταινίας. Όποια και αν επιλέξει κανείς καλό θα είναι να έχει υπόψη ότι μιλάμε για μια παραγωγή με έντονη προσωπικότητα και μοναδικότητα, μια άκρως εγκεφαλική εμπειρία που απαιτεί την προσοχή του θεατή και είναι λάθος να κριθεί στα στενά πλαίσια του giallo ή του θρίλερ γιατί απλώς δεν είναι τέτοια. Είναι μια πειραματική ταινία που δύσκολα θα έβγαινε σε κάποια άλλη περίοδο εκτός της δεκαετίας του 70 που θυμίζει πόσο πολύπλευρο, συναρπαστικό και με τρομερό ταλέντο ήταν κάποτε το Ιταλικό ανεξάρτητο σινεμά.
